Η άλλη όψη της αντιλαϊκής πολιτικής

«Επιδόματα» - εμπαιγμός απέναντι στο φτωχότερο τμήμα του πληθυσμού, που με τη σειρά τους είναι «γέννημα - θρέμμα» της υπέρβασης των αντιλαϊκών στόχων και η άλλη όψη της αντιλαϊκής πολιτικής που κλιμακώνεται, με μέτρα στήριξης της κερδοφορίας του κεφαλαίου, «διαφημίζονται» από τις κυβερνήσεις τάχα ως «κοινωνική πολιτική». Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ένα απειροελάχιστο τμήμα από το «υπερπροϊόν» της φοροληστείας του λαού, σε συνδυασμό με την κατακρεούργηση των κρατικών κονδυλίων ακόμη και για στοιχειώδεις κοινωνικές ανάγκες (συντάξεις, Πρόνοια, Υγεία κ.ά.), που βέβαια διατηρούνται στο ακέραιο, όπως άλλωστε προβλέπεται και στον προϋπολογισμό για την επόμενη χρονιά. Σε αυτό το φόντο, η διαχείριση των «ακραίων» φαινομένων φτώχειας και «κοινωνικού αποκλεισμού» έχει για ακρογωνιαίο λίθο τη «λογική» «10 σου παίρνω, 1 σου δίνω».

* * *

 

Ορισμένα παραδείγματα από τη διακυβέρνηση της ΝΔ σήμερα, αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ προηγουμένως, είναι αποκαλυπτικά: Το λεγόμενο «Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης» ήρθε ως αποτέλεσμα της κατακρεούργησης και κατάργησης σειράς άλλων επιδομάτων, με τη δικαιολογία ότι αυτά «αλληλεπικαλύπτονταν»! Μεταξύ αυτών και το ΕΚΑΣ των χαμηλοσυνταξιούχων, το οποίο από το 2020 θα αποτελεί οριστικά παρελθόν, μετά την πρέσα διαρκείας τα προηγούμενα χρόνια. Αλλά και το «ενιαίο επίδομα τέκνων» καθιερώθηκε το 2013 (2ο μνημόνιο) ως δήθεν «αντιστάθμισμα» της ενισχυμένης φοροληστείας (μειώσεις αφορολόγητου ορίου κ.ά.), που απογειώθηκε παραπέρα στη συνέχεια, «ξαλαφρώνοντας» το λαϊκό εισόδημα. Οπως προβλέπεται, «το επίπεδο παροχών και τα κατώτατα όρια επιλεξιμότητας (κριτήρια) θα καθορίζονται έτσι ώστε να βελτιωθούν η στόχευση, η επάρκεια και η ισότητα, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών περιθωρίων, όπως προσδιορίζεται στον προϋπολογισμό». Δηλαδή, όλο και λιγότερα για όλο και λιγότερους, την ώρα που το 2020 τα λαϊκά νοικοκυριά θα κληθούν να πληρώσουν 800 εκατ. ευρώ περισσότερους φόρους και οι ανάγκες αυξάνονται.

* * *

 

Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το επίδομα στο πετρέλαιο θέρμανσης, το οποίο πρωτοεφαρμόστηκε το 2012 τάχα ως «αντίβαρο» στην απογείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Το σχετικό χαράτσι από 21 ευρώ στο χιλιόλιτρο το 2010 φτάνει σήμερα στα 280 ευρώ, επί του οποίου προστίθεται και ο διογκωμένος ΦΠΑ (24%), με αποτέλεσμα η συνολική φορολογική επιβάρυνση μέσα σε δέκα χρόνια να φτάνει στα 347 ευρώ ανά χιλιόλιτρο! Ως «αντάλλαγμα» δίνονται τα ψίχουλα του επιδόματος θέρμανσης, μόνο για ένα ορισμένο τμήμα του λαϊκού πληθυσμού και βέβαια μόνο για ένα ελάχιστο μέρος από τα κλοπιμαία. Είναι βέβαιο ότι το επίδομα αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την «τρύπα» στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, ιδιαίτερα στην επαρχία, πόσο μάλλον να ανασχέσει την κατρακύλα χιλιάδων λαϊκών νοικοκυριών σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας, την ώρα μάλιστα που το κεφάλαιο πανηγυρίζει για τη μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο.

* * *

 

Μετά απ' όλα αυτά, τι να πει κανείς για το επίδομα ενοικίου (πάντα με εισοδηματικούς και άλλους κόφτες), που έχει ακριβώς την ίδια «λογική», καθώς μεταξύ άλλων τροφοδοτείται από την κατάργηση των εκπτώσεων φόρων για δαπάνες των νοικοκυριών, σε συνδυασμό βέβαια και με ολόκληρη την γκάμα των αντιλαϊκών μέτρων. Ενδεικτικά της «κανονικότητας» της φτώχειας είναι και τα στοιχεία από την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ: Τα νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιασμένη κατοικία δαπανούν το 17,8% του προϋπολογισμού τους κατά μέσο όρο για ενοίκιο, ενώ το μερίδιο της μέσης δαπάνης για είδη διατροφής και στέγαση των νοικοκυριών του φτωχότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 55,4% των δαπανών τους. Δηλαδή, το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος ξοδεύεται για τα απολύτως απαραίτητα. Σε ό,τι αφορά επίσης το «κοινωνικό μέρισμα», θα δοθεί φέτος σε συγκεκριμένες κατηγορίες ιδιαίτερα φτωχών οικογενειών και ισούται με το 2,5% της μάζας των πρωτογενών πλεονασμάτων που φορτώνονται στις λαϊκές πλάτες. Τέλος, το επίδομα γέννας, πέρα από τους εισοδηματικούς κόφτες, μόνο ως μέτρο ανάσχεσης της υπογεννητικότητας δεν μπορεί να θεωρηθεί, αν σκεφτεί κανείς ότι χιλιάδες νέοι, με τις ελαστικές σχέσεις εργασίας που επεκτείνονται και τους άθλιους μισθούς, το σκέφτονται ακόμα και να εγκαταλείψουν τα πατρικά τους σπίτια, πόσο μάλλον να κάνουν οικογένεια και να την μεγαλώσουν.

***

 

Αυτή είναι λοιπόν η «ακτινογραφία» της «κοινωνικής πολιτικής» της κυβέρνησης της ΝΔ, που αποτελεί συνέχεια και παραπέρα «προσαρμογή» της πολιτικής που εφάρμοσαν ο ΣΥΡΙΖΑ και οι προηγούμενοι. Ο λαός καμιά υποχρέωση δεν έχει να αισθάνεται ότι του κάνουν και χάρη με αυτά τα επιδόματα, τη στιγμή που προέρχονται από τη δική του κλοπή και αναδιανέμουν τη φτώχεια από τους λιγότερο στους περισσότερο φτωχούς, τραβώντας τους όλους ακόμα πιο κάτω. Καμιά ανοχή δεν πρέπει να δείξει στον σκυλοκαβγά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για το ποιος μοιράζει καλύτερα το «κοινωνικό μέρισμα» από το ξεζούμισμα των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων, ποιανού η «κοινωνική πολιτική» και τα «εισοδηματικά κριτήρια» ξύνουν λιγότερο ή περισσότερο τον πάτο του βαρελιού. Καμία «προσαρμογή» και καμιά «συνήθεια» δεν πρέπει να δείξει στη μισοζωή των επιδομάτων, που είναι η άλλη όψη των παχυλών επιδοτήσεων και ενισχύσεων στο κεφάλαιο. Κριτήριο για την απαιτητικότητα και τις διεκδικήσεις του πρέπει να αποτελούν οι σύγχρονες ανάγκες του, η ζωή με σύγχρονα δικαιώματα στη μόρφωση, στη δουλειά, στον ελεύθερο χρόνο, στην ψυχαγωγία, που είναι ασύμβατα με την πολιτική στήριξης των κερδών του κεφαλαίου και το σημερινό σάπιο σύστημα που αυτή υπηρετεί.

Α. Κ.

 

Ριζοσπάστης   Παρασκευή 13 Δεκέμβρη 2019