«Τιμή μου εγώ πάνω απ' όλα έχω την τιμή του Κόμματος»

Σαν σήμερα, πριν από 66 χρόνια, εκτελέστηκε ο Νίκος Πλουμπίδης

Σαν σήμερα, στις 14 Αυγούστου 1954, στις 5.25 τα χαράματα, στην Αγία Μαρίνα στο Δαφνί, ο Νίκος Πλουμπίδης έπεσε νεκρός από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος. 

«Εξετελέσθη ζητωκραυγάζων υπέρ του ΚΚΕ», έγραψαν την επόμενη μέρα οι εφημερίδες της εποχής, «αντιμετωπίζοντας με απόλυτον ψυχραιμίαν τας σφαίρας του αποσπάσματος... Δεν εδέχθη ούτε να κοινωνήση ούτε να του δέσουν τους οφθαλμούς του».

 

 Ο Ν. Πλουμπίδης γεννήθηκε στο χωριό Λαγκάδια της Αρκαδίας στις 31 Δεκέμβρη 1902, από φτωχή αγροτική οικογένεια. Κατάφερε με πολλές στερήσεις να τελειώσει το Διδασκαλείο Πύργου, τον Ιούλη του 1924, και τον ίδιο χρόνο διορίστηκε δάσκαλος σε χωριό της Ελασσόνας.

Το 1926 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Υπήρξε μέλος της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, το 1935, ενώ κατά το 6ο Συνέδριο του Κόμματος, το Δεκέμβρη του ίδιου έτους, αναδείχθηκε αναπληρωματικό μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής. Τον Ιούνη του 1938, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, εξελέγη μέλος του ΠΓ της ΚΕ, αναλαμβάνοντας την καθοδήγηση του Γραφείου Περιοχής Μακεδονίας - Θράκης.

Την περίοδο της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης υπήρξε Γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε και πρώτος καθοδηγητής της Οργάνωσης Προστασίας Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ). Είχε σημαντικό ρόλο στη μεγάλη διαδήλωση στις 5 Μάρτη 1943 ενάντια στην επιστράτευση.


Στο 7ο Συνέδριο του Κόμματος, το 1945, αναδείχθηκε και πάλι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής. Στη διάρκεια του Εμφυλίου παρέμεινε στην Αθήνα, ενώ από την άνοιξη του 1949 ανέλαβε υπεύθυνος του παράνομου κομματικού κλιμακίου στην Ελλάδα.

Πιάστηκε στις 25 Νοέμβρη του 1952 κι έμεινε στη φυλακή έως την έναρξη της δίκης, στις 24 Ιούλη 1953. Μαζί του δικάζονταν ερήμην και οι Ν. Ζαχαριάδης, Γ. Ιωαννίδης, Β. Μπαρτζιώτας, Μ. Πορφυρογένης, Π. Ρούσος, Λ. Στρίγγος, Μ. Βλαντάς, Γ. Βοντίτσιος - Γούσιας κ.ά., με βασική κατηγορία την «παράβαση» του ΑΝ 375 της μεταξικής δικτατορίας περί κατασκοπείας. Η δίκη ολοκληρώθηκε στις 3 Αυγούστου 1953 με τον Πλουμπίδη και την καθοδήγηση του ΚΚΕ να καταδικάζονται δύο φορές σε θάνατο.

Ο τόπος της εκτέλεσης

Στις 25/7/1952 το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στηριζόμενο σε μεγάλο βαθμό και σε πληροφορίες στελεχών από την Ελλάδα, καθώς και στην πρωτοβουλία του Πλουμπίδη να δημοσιοποιήσει επιστολή με την οποία αναλάμβανε την ευθύνη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, ενώ υπεύθυνος ήταν ο Μπελογιάννης, βγάζει Απόφαση «για τον Νίκο Πλουμπίδη (Μπάρμπα)», με την οποία τον διαγράφει, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρούς, άδικους και απαράδεκτους χαρακτηρισμούς (προδότης, χαφιές κ.λπ.).

 Χαρακτηρισμένος άδικα από την ηγεσία του Κόμματος ως πράκτορας, όχι μόνο δεν αποκήρυξε αλλά και υπεράσπισε το ΚΚΕ. «Εκείνοι που με αγαπούν και με σέβονται οφείλουν να πειθαρχήσουν στο Κόμμα, να διαφυλάξουν την ενότητά του και να έχουν εμπιστοσύνη στην ηγεσία του (...) Τιμή μου εγώ πάνω απ' όλα έχω την τιμή του Κόμματος», είναι τα συγκλονιστικά λόγια που συνοψίζουν την παρακαταθήκη που άφησε. 
Διατηρώντας την εμπιστοσύνη του, μέσα σε τόσο δύσκολες συνθήκες, εκτίμησε πως «το Κόμμα όταν θα ελέγξει τα πράγματα θα αναγνωρίσει τα λάθη του και θα αποκαταστήσει την αλήθεια». Πράγματι, το ΚΚΕ αποκατέστησε πλήρως τον Νίκο Πλουμπίδη από το 1958 με Απόφαση Ολομέλειας της ΚΕ, ενώ στο Δοκίμιο Ιστορίας του Κόμματος για την περίοδο 1949 - 1968 τονίζεται πως «η απόφαση του ΠΓ για τον Πλουμπίδη ήταν άδικη».

Εκδήλωση σήμερα στον τόπο της εκτέλεσης

 

Κατάθεση στεφάνου προς τιμήν του κομμουνιστή ήρωα Νίκου Πλουμπίδη, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που εκτελέστηκε στις 14/8/1954, διοργανώνει η Τομεακή Οργάνωση Περιστερίου Νοτιοδυτικών της Κομματικής Οργάνωσης Αττικής του ΚΚΕ, σήμερα, στις 10.30 το πρωί, στον τόπο εκτέλεσής του, πίσω από τη Μονή Δαφνίου, στο Χαϊδάρι (οδηγίες μετάβασης: Στη Λ. Αθηνών, στο ρεύμα προς Κόρινθο, 3 χλμ. μετά το Δαφνί, κάνουμε αναστροφή προς Αθήνα, μέσω της γέφυρας Σχιστού και σε 1 χιλιόμετρο σταματάμε στο πάρκινγκ).

Το κομματικό βιβλιάριο του Νίκου Πλουμπίδη   Ριζοσπάστης