Νάκμπα. 70 χρόνια εκτοπισμών και συνεχούς εθνοκάθαρσης των Παλαιστινίων

Νάκμπα. 70 χρόνια εκτοπισμών και συνεχούς εθνοκάθαρσης των Παλαιστινίων – του Ανδρέα Δενεζάκη

 

ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΕΝΕΖΑΚΗΣ

 

 

 «Νάκμπα» σημαίνει «Καταστροφή». Η Παλαιστινιακή Νάκμπα, όμως, που ξεκίνησε στις 15 Μάη του 1948, δεν είναι, απλά, μια μεγάλη Καταστροφή. Για τον Παλαιστινιακό λαό η «Νάκμπα» σηματοδοτεί μια Καταστροφή από τις 15 Μάη του 1948 που είναι σε πλήρη και συνεχή εξέλιξη, 70 χρόνια τώρα.

Η Nakba ξεκίνησε με την εθνοκάθαρση τουλάχιστον 418 χωριών και πόλεων μεταξύ του 1947 και του 1949, τη δολοφονία 15.000 Παλαιστινίων και τον αναγκαστικό εκτοπισμό των δύο τρίτων του Παλαιστινιακού πληθυσμού — 750.000 άτομα — από την πατρίδα τους και τα σπίτια τους.    
Η Nakba είναι μια συνεχής διαδικασία συστηματικής άρνησης του δικαιώματος του κάθε Παλαιστίνιου να ζει στη γη του και να έχει δικαίωμα στην εθνική και πολιτική ταυτότητα ο Παλαιστινιακός λαός, ως σύνολο.

Η χτεσινή μέρα ήταν η πιο αιματηρή μέρα για τους Παλαιστινίους από το 2014. Το Ισραήλ γιόρταζε την 70η επέτειο από την ίδρυσή του (14 Μάη 1948), οι ΗΠΑ εγκαινίαζαν το άνοιγμα της Πρεσβείας τους και την ντε φάκτο αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, παραβιάζοντας κατάφορα το Διεθνές Δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ, και τα ισραηλινά στρατεύματα τιμούσαν την Παλαιστινιακή Νάκμπα σκοτώνοντας τουλάχιστον 55 άοπλους διαδηλωτές και τραυματίζοντας 2.700 άλλους.

Η κόρη του Αμερικανού Προέδρου, Ιβάνκα Τραμπ ποζάρει δίπλα στην αναμνηστική πλάκα στο κτίριο της Αμερικάνικης Πρεσβείας που εγκαινιάστηκε στην Ιερουσαλήμ. 14 Μάη 2018 (φωτό Ronen Zvulun/Reuters)

Σε αντίθεση με τις βίαιες σκηνές στη Γάζα, ισραηλινοί αξιωματούχοι και φιλοξενούμενοι παρακολούθησαν τελετή στην Ιερουσαλήμ για να ανοίξουν την αμερικανική πρεσβεία μετά τη μετεγκατάστασή της από το Τελ Αβίβ.

Την ίδια ώρα, Παλαιστίνιοι διαδηλωτές τρέχουν να αποφύγουν τους πυροβολισμούς του ισραηλινού στρατού και τα δακρυγόνα, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων ενάντια στη μεταφορά της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ. (Φωτό Ibraheem Abu Mustafa / Reuters )

Τις τελευταίες εβδομάδες ο ισραηλινός στρατός άνοιξε αδιάκριτα πυρ εναντίον ειρηνικών και άοπλων διαδηλωτών σε όλη την κατεχόμενη Παλαιστίνη και ιδιαίτερα στη Γάζα. Η ισραηλινή κυβέρνηση γιορτάζει τη Νάκμπα με τον ίδιο τρόπο που επιχείρησε την εθνοκάθαρση του 1948: με πυροβολισμούς και τρομοκρατία αμάχων.

Μικρό ιστορικό από τη Διακήρυξη Μπάλφουρ μέχρι σήμερα

Συμπληρώθηκαν ήδη  εκατό χρόνια, από τις 2 Νοέμβρη 1917, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο εβραϊκής καταγωγής Βρετανός υπουργός Εξωτερικών λόρδος Αρθουρ Μπάλφουρ, μετά από σχετικές συνομιλίες με τη Διεθνή Σιωνιστική Οργάνωση, έστειλε επίσημη επιστολή στον Βρετανό Σιωνιστή λόρδο Ου. Ρόθτσαϊλντ, με την οποία γνωστοποιούσε την απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να υποστηρίξει την ίδρυση εβραϊκής εθνικής εστίας στην Παλαιστίνη, που ήταν μια περιοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην οποία κατοικούσε μια μειοψηφία ενός Παλαιστινιακού εβραϊκού πληθυσμού. Η επιστολή έμεινε στην Ιστορία ως Διακήρυξη Μπάλφουρ.

Η αντίστροφη μέτρηση για το ξερίζωμα και την γενοκτονία ενός λαού, που έχανε σιγά – σιγά την πατρίδα του είχε αρχίσει. Η μεταφορά πληθυσμών και η αλλοίωση των δημογραφικών στοιχείων της Παλαιστίνης ξεκίνησε.
Το 1920 η Παλαιστίνη πέρασε κάτω από την Βρετανική κυριαρχία και τον Ιούλη του 1922 οι Βρετανοί θέτουν σε ισχύ την Εντολή διακυβέρνησης της Παλαιστίνης. Αμέσως, η Μεγάλη Βρετανία, στα πλαίσια της Διακήρυξης Μπάλφουρ, ενθάρρυνε τον εβραϊκό αποικισμό στη Παλαιστίνη και την διείσδυση του εβραϊκού κεφαλαίου που συνδέονταν με τα ιμπεριαλιστικά μονοπώλια.
Το 1936 – 1939 η αποικιακή πολιτική των Βρετανών  που βασιζόταν στη συνεργασία με τον σιωνισμό, προκάλεσε ένοπλες εξεγέρσεις των Παλαιστίνιων κατά του σιωνιστικού αποικισμού. Οι Αγγλοι στην προσπάθειά τους να αποδυναμώσουν τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Παλαιστίνιων ανακοινώνουν ότι θα περιορίσουν και στη συνέχεια θα σταματήσουν τη μετανάστευση Εβραίων και την αγορά γης από τις σιωνιστικές οργανώσεις.
Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δυναμώνει ο αγώνας των λαών για την κατάργηση της Βρετανικής Εντολής. Η Αγγλική κυβέρνηση διαβιβάζει το ζήτημα της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ. Στις 29 Νοέμβρη 1947 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ψήφισε απόφαση που περιλαμβάνει την κατάργηση της Βρετανικής Εντολής, την αποχώρηση των αγγλικών στρατευμάτων από την Παλαιστίνη και τη δημιουργία δυο ανεξάρτητων κρατών στο έδαφός της, ενός Αραβικού και ενός Εβραϊκού, οικονομικά δεμένων μεταξύ τους. Η Ιερουσαλήμ θα γινόταν ανεξάρτητη διοικητική μονάδα με ειδική διεθνή κυβέρνηση υπό την καθοδήγηση του ΟΗΕ.

Τα δημογραφικά στοιχεία  της Παλαιστίνης από τον 1ο αιώνα έως την κατάργηση της Βρετανικής Εντολής στις 29 Νοέμβρη 1947, ήταν τα εξής:

Οι εκτιμήσεις του πίνακα είναι του Ιταλοεβραίου δημογράφου στατιστικολόγου εμπειρογνώμονα Σέρτζιο Ντελλα Πέργκολα (2001) με βάση το έργο του Ρομπέρτο Μπάτσι (1975). Η αύξηση που παρατηρείται στον αριθμό των Εβραίων εποίκων μεταναστών στην Παλαιστίνη από το 1800 έως το 1890, οφείλεται στον Ναπολέοντα Βοναπάρτη, ο οποίος στην διάρκεια της πολιορκίας της Ακρας δημοσίευσε μια διακήρυξη με την οποία καλούσε όλους τους Εβραίους της Ασίας και της Αφρικής να συγκεντρωθούν κάτω από τη σημαία του έτσι ώστε να επανιδρύσουν την αρχαία Ιερουσαλήμ.

Στις 14 Μάη 1948 ανακηρύχτηκε, με βίαιο τρόπο, το κράτος του Ισραήλ και από τις 15 Μάη, μέχρι την Άνοιξη του 1949, ξέσπασε ο αραβοϊσραηλινός πόλεμος. Η μεγάλη και διαρκής καταστροφή της Παλαιστίνης, η Παλαιστινιακή Νάκμπα, έχει ξεκινήσει.

Στη διάρκεια αυτού του πολέμου, που διακόπτονταν από βραχυχρόνιες εκεχειρίες, το Ισραήλ κατέλαβε τμήμα εδάφους της Παλαιστίνης (6.700 τετρ. χλμ.) που προορίζονταν, με βάση την απόφαση της Γ.Σ. του ΟΗΕ, για τη δημιουργία αραβικού κράτους και τμήμα της Ιερουσαλήμ.

Από τα κατακτημένα από το Ισραήλ εδάφη εκδιώχθηκαν πάνω από 800.000 Αραβες ενώ περισσότερα από 418 Παλαιστινιακά χωριά ισοπεδώθηκαν από τους Εβραίους μετανάστες και τις σιωνιστικές πολιτοφυλακές.

Οι πρώτοι ξεριζωμένοι τον Μάη του 1948.

Την Άνοιξη του 1949 υπογράφηκαν συμφωνίες ανακωχής ανάμεσα στο Ισραήλ και τις γειτονικές αραβικές χώρες. Ενθαρρυμένο από το αποτέλεσμα του πολέμου και στηριγμένο στην ανοχή των αγγλοαμερικάνων το Ισραήλ αρνήθηκε να επιστρέψει στα από τον ΟΗΕ προβλεπόμενα εδάφη του, δεν εφάρμοσε την απόφαση της Γ.Σ. του ΟΗΕ της 11ης του Δεκέμβρη 1948 για τον επαναπατρισμό των Παλαιστίνιων προσφύγων και την καταβολή από μέρους του Ισραήλ αποζημίωσης για τις εγκαταλειμμένες περιουσίες σε όσους δεν επιθυμούσαν να επιστρέψουν.

Το αποτέλεσμα της υλοποίησης της Διακήρυξης Μπάλφουρ και της υποστήριξης της Βρετανίας ώστε το Ισραήλ να αποικίσει την Παλαιστίνη ως πατρίδα των Εβραίων μεταναστών, ήταν ο αριθμός των Παλαιστίνιων προσφύγων, από το κατεχόμενο κράτος της Παλαιστίνης, στον αραβικό κόσμο και στον υπόλοιπο κόσμο ανήρθε, μέχρι το 2017 σε 7.699.544 άτομα.   

Οι μεταβολές στα παλαιστινιακά εδάφη (με πράσινο χρώμα) από το 1917 (Διακήρυξη Μπάλφουρ) μέχρι σήμερα, ως αποτέλεσμα της κατοχής από τον ισραηλινό στρατό, των καταστροφών των παλαιστινιακών οικισμών και χωριών και την πολιτική της εθνοκάθαρσης της Παλαιστίνης.

 Η καταστροφή του 1948 δεν ήταν το τέλος της παλαιστινιακής Νάκμπα. Το Ισραήλ συνέχισε τις προσπάθειές του να εξαλείψει την παλαιστινιακή ταυτότητα και τα εθνικά δικαιώματα των Παλαιστινίων. Νάκμπα σήμαινε τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς παλαιστινιακών στρατοπέδων προσφύγων στο Λίβανο τη δεκαετία του ’60 και ’70, τις σφαγές της Qibya και του Kufr Qassem και την εκτέλεση εκείνων που προσπάθησαν να επιστρέψουν στη γη τους. Νάκμπα σημαίνει τις προσπάθειες άρνησης της ύπαρξης της ιστορίας με την ποινικοποίηση της μνήμης αυτής της ημέρας για τους Παλαιστίνιους πολίτες του Ισραήλ.

Σήμερα τη Νάκμπα μπορεί να την δει κανείς στη δρακόντεια πολιορκία της Γάζας, στον αγώνα των Βεδουίνων στην επαρχία της ανατολικής Ιερουσαλήμ, στην Παλιά Πόλη της Χεβρώνας, αλλά και στο Νακάμπ με τα αποκαλούμενα μη αναγνωρισμένα χωριά όπως το Ουμ αλ-Χιράν. Αυτοί οι Παλαιστίνιοι ζούσαν εδώ πολύ πριν δημιουργηθεί το κράτος του Ισραήλ και πριν από την ισραηλινή Κατοχή.

Η Νάκμπα που συνεχίζεται σημαίνει ότι οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες παραμένουν στο Λίβανο, τη Συρία και την Ιορδανία, καθώς και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και την Αυστραλία, χωρίς να μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Η Νάκμπα που συνεχίζεται σημαίνει ότι ενώ εκατομμύρια Παλαιστίνιοι έχουν επιτύχει στη ζωή τους αλλού, δεν είναι σε θέση να κάνουν το ίδιο στη πατρίδα τους: να εργάζονται, να σπουδάζουν, να επενδύουν, να παίζουν, να χορεύουν, να αγαπούν, να προσεύχονται ή απλά να είναι … Παλαιστίνιοι.

Αλλά ο παλαιστινιακός λαός δεν σταμάτησε να αγωνίζεται. Σήμερα χιλιάδες Παλαιστίνιοι συνεχίζουν να βγαίνουν στους δρόμους. Η Παλαιστίνη παλεύει με όλα τα μέσα για το δίκιο της, για την ύπαρξή της.

Στόχος των Παλαιστίνιων είναι η πλήρης υλοποίηση της λύσης των δύο κρατών στα σύνορα του 1967 με την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους της Παλαιστίνης, όπως και το να ζήσουν ειρηνικά και με ασφάλεια δίπλα στο κράτος του Ισραήλ και να βρουν βιώσιμη λύση σε όλα τα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων αυτών των προσφύγων και των κρατουμένων.

Εχασαν οι απόγονοι του Δαβίδ τη σφεντόνα, αλλά τη βρήκαν τα παιδιά της Παλαιστίνης στη Γάζα. Υπάρχει ελπίδα.