Ενας ακόμη μοχλός της αντεργατικής πολιτικής

Η «Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας» αποτελεί ένα βήμα στην κατεύθυνση ενιαιοποίησης της αγοράς εργασίας σε όλη την ΕΕ, καθώς και των ευρωενωσιακών κανόνων που τη διέπουν, με δεδομένη την ελεύθερη κίνηση εργατικού δυναμικού.

Η αιτιολογική έκθεση του κανονισμού εφαρμογής της αναφέρει ότι πρέπει «να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών και συντονισμένη διοικητική δράση για τη διαχείριση της ολοένα και πιο ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας». Ταυτόχρονα, αναφέρει ότι οι μετακινούμενοι εργαζόμενοι «είναι ευάλωτοι ή στερούνται τα δικαιώματά τους» και μιλά για «καταπολέμηση της απάτης που συνδέεται με την απόσπαση των εργαζομένων». Αυτά τα περί «δικαιωμάτων» και περί «καταπολέμησης της απάτης» είναι ωστόσο το τυρί στη φάκα εξωραϊσμού της ΕΕ, ως προστάτιδας τάχα των εργαζομένων από την εργοδοσία, όταν ήδη η ίδια η ΕΕ έχει διαμορφώσει ένα βαθιά ταξικό εκμεταλλευτικό εργασιακό καθεστώς, με ευελιξία εφαρμογής του στα κράτη - μέλη της, για ολοένα αυξανόμενη εκμετάλλευση. Εδώ εντάσσονται και η κινητικότητα, η περιπλάνηση στην αναζήτηση μεροκάματου.

Εργασιακές συνθήκες ζούγκλας

 

Τι προστατεύουν όμως;

Η αιτιολογική έκθεση αναφέρει: «Ο προτεινόμενος κανονισμός θα συμβάλει στην υλοποίηση των αρχών και των δικαιωμάτων που ορίζονται στον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ιδίως με την προώθηση της ενημέρωσης για ευκαιρίες κατάρτισης και διά βίου μάθησης για τους μετακινούμενους πολίτες, καθώς και με την ενεργή υποστήριξη της απασχόλησης και, γενικότερα, με την αποτελεσματική και αποδοτική ενίσχυση του ενωσιακού δικαίου (...) και τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης».


Αρα, θα εφαρμόσουν τον «Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων», που δημιουργεί εργαζόμενους με ελάχιστους μισθούς, «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις, τσακισμένα εργασιακά δικαιώματα, κινητικότητα, επανακατάρτιση κ.λπ., εντάσσοντάς τον στο ευρωενωσιακό εργατικό δίκαιο, σε όφελος των επιχειρηματικών ομίλων.

Η ίδια η ΕΕ λέει για τον «Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων»:
«Ο πυλώνας θα συμβάλει στη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στους οικονομικούς κλυδωνισμούς (...) θα κατευθύνει πολιτικές σε μια σειρά τομέων κρίσιμων για την εύρυθμη και δίκαιη λειτουργία των αγορών εργασίας και των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας (...) θα συμβάλει εν προκειμένω στην (...) οικονομική ανάπτυξη (...) σύμφωνα με τη στρατηγική "Ευρώπη 2020". (...) Οι δαπάνες για τις κοινωνικές πολιτικές (...) (που συμπεριλαμβάνουν και κοινωνική προστασία, εκπαίδευση και υγεία) αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ένα τέταρτο του ΑΕΠ και περισσότερο από το ήμισυ των δημόσιων δαπανών στα περισσότερα κράτη - μέλη, πρέπει να δοθεί ισχυρή έμφαση (...) στη σχέση κόστους - οφέλους και στις προσπάθειες για επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων(...)».

Αρα, ο πυλώνας διαμορφώνει πλαίσιο εργασιακών συνθηκών ζούγκλας, υπηρετώντας τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» για την ανταγωνιστικότητα, δηλαδή κάνει ολοένα φτηνότερη την εργατική δύναμη για να αυξάνεται το ποσοστό κέρδους του κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει «εύρυθμη και δίκαιη λειτουργία των αγορών εργασίας και των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας», εύρυθμη για τους επιχειρηματικούς ομίλους. Ενώ μιλώντας για «σχέση κόστους - οφέλους» στην «κοινωνική πολιτική», θεωρούν «κόστος» για το κεφάλαιο την παροχή κρατικών κοινωνικών υπηρεσιών για κάλυψη τέτοιων εργατικών - λαϊκών αναγκών και τις τσακίζουν.

Επίσης, ο πυλώνας αποτελεί πλαίσιο αντεργατικής - αντιλαϊκής πολιτικής διαχείρισης, προστατεύοντας τους επιχειρηματικούς ομίλους σε περιόδους επιβράδυνσης της καπιταλιστικής οικονομίας, καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Αυτό σημαίνει «μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στους οικονομικούς κλυδωνισμούς». Μνημονιακή πολιτική χωρίς μνημόνιο...

Ενίσχυση του κεφαλαίου...

 

Η εφαρμογή του πυλώνα ενισχύει τη διευρυμένη αναπαραγωγή κερδών και κεφαλαίου.

Αυτό δίνεται στην αιτιολογική έκθεση ως εξής: «Η πρωτοβουλία αυτή συμπληρώνει το συνεχιζόμενο έργο για την επίτευξη των στόχων που καθορίστηκαν στις πολιτικές κατευθύνσεις: Νέο ξεκίνημα για την Ευρώπη (...) Βαθύτερη και δικαιότερη εσωτερική αγορά με ενισχυμένη βιομηχανική βάση, στρατηγική για την εσωτερική αγορά (...) συμπληρώνει επίσης την προτεραιότητα 1 των πολιτικών κατευθύνσεων ("Νέα ώθηση στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις"), με τη δημιουργία ευνοϊκότερου ρυθμιστικού περιβάλλοντος, που υποστηρίζει την επιχειρηματικότητα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας».

Επομένως, με την «Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας» ενισχύουν την εσωτερική αγορά της ΕΕ, δηλαδή τους επιχειρηματικούς ομίλους (επιχειρηματικότητα), παρέχοντάς τους φτηνό, «ευέλικτο» και συνεχώς περιπλανώμενο εργατικό δυναμικό, ενισχύουν την καπιταλιστική ανάπτυξη, τις επενδύσεις, αφού διαμορφώνουν εργασιακές συνθήκες - κόλαση, που αντανακλούν σε αύξηση του ποσοστού κέρδους, τόσο με την «ευελιξία» στην εργασία όσο και με τους μειούμενους μισθούς, τις συντάξεις και κοινωνικές υπηρεσίες.

...και προστασία του από κινδύνους

 

Επίσης, για να προστατεύεται η κερδοφορία των επιχειρήσεων, ο κανονισμός αναφέρει: «Η Αρχή θα πρέπει να αναπτύξει ικανότητα εκτίμησης κινδύνου (...) σχετικά με την αγορά εργασίας (...) να παρακολουθεί τις πιθανές ανισορροπίες όσον αφορά τις δεξιότητες και τις διασυνοριακές ροές εργαζομένων».

Φαίνεται ξεκάθαρα λοιπόν ότι η «Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας» θα έχει καθήκον να προστατεύει τους επιχειρηματικούς ομίλους από κινδύνους, αφενός παρέχοντάς τους έτοιμο εργατικό δυναμικό σε προσόντα για αυτόματη προσαρμογή στις ανάγκες τους και αφετέρου παρέχοντας εργατικό δυναμικό σε ποσότητα όση χρειάζονται. Θα έχει δηλαδή ρόλο ασφαλιστικής δικλίδας ως προς αυτά.

Σχετικά με τους κινδύνους για τους επιχειρηματικούς ομίλους, σε άλλο σημείο της αιτιολογικής έκθεσης αναφέρονται τα εξής: «Για να διευκολύνεται η διαχείριση των προσαρμογών της αγοράς εργασίας, η Αρχή θα πρέπει να προωθεί τη συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων, ώστε να αντιμετωπίζονται οι διαταράξεις της αγοράς εργασίας που επηρεάζουν περισσότερα του ενός κράτη - μέλη, όπως περιπτώσεις αναδιάρθρωσης ή μεγάλα έργα που έχουν αντίκτυπο στην απασχόληση στις παραμεθόριες περιοχές (...) Η Αρχή θα ωφελήσει, επίσης, τις εταιρείες που ασκούν διασυνοριακές δραστηριότητες, π.χ. για σκοπούς πρόσληψης (...) Θα παράσχει, επίσης, διαφάνεια για τις επιχειρήσεις σχετικά με τα τοπικά εργασιακά πρότυπα σε όλη την εσωτερική αγορά».

Εδώ γίνεται ολοφάνερος ο σκοπός της «Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας», η προστασία των επιχειρηματικών ομίλων. Η «αναδιάρθρωση επιχειρήσεων» φέρνει απολύσεις, αύξηση της ανεργίας, άρα διαταράξεις στην αγορά εργασίας. Αρα, η Αρχή θα συμβάλλει στην εκτόνωση της όξυνσης αυτής, προτείνοντας στα κράτη - μέλη πολιτική διαχείρισης της μείωσης εργατικού δυναμικού με βάση τα ευρωενωσιακά προγράμματα ενεργού απασχόλησης που ωφελούν τους εργοδότες. Καθώς επίσης θα αναλαμβάνει ρόλο προστασίας των επιχειρήσεων που παίρνουν μεγάλα έργα σε παραμεθόριες περιοχές, ώστε να τους παρέχει φτηνό εργατικό δυναμικό, επιλέγοντας με βάση τα εργασιακά πρότυπα σε κράτη της ΕΕ που συνορεύουν μεταξύ τους, π.χ. έργα διεθνικών ευρωενωσιακών ομίλων στη μεθόριο της Ελλάδας, με τους πιο φτηνούς εργαζόμενους (μισθοί Βουλγαρίας).

Για ποιο συντονισμό ασφαλιστικών συστημάτων;

 

Σχετικά με τον συντονισμό των συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης, φαίνεται ότι η Αρχή ανοίγει δρόμο, ώστε τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων, όπως και όλα τα άλλα δικαιώματα, με δεδομένο ότι προσαρμόζονται στις ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων, σε βάθος χρόνου να ενιαιοποιηθούν προς την ενίσχυση των συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης, με εξατομίκευση της Ασφάλισης, συστήματα τριών πυλώνων, με διασφάλιση μιας ελάχιστης σύνταξης που δεν ικανοποιεί ούτε στοιχειώδεις ανάγκες, με μια ανταποδοτική με κεφαλαιοποιητικά συστήματα, π.χ. επαγγελματικά ταμεία, και την ιδιωτική ασφάλιση που ανοίγει ενιαία σε όλη την ΕΕ με το «ατομικό ευρωπαϊκό συνταξιοδοτικό προϊόν», που και αυτό εφαρμόζεται με κανονισμό, δηλαδή υποχρεωτικά σε όλα τα κράτη - μέλη. Στοχεύουν να διασφαλίζεται μόνο μια σύνταξη πείνας, ενώ με την ώθηση των εργαζομένων να αποταμιεύουν τζογάροντας τις αποταμιεύσεις σε ασφαλιστικά προϊόντα, να ενισχύεται το κεφάλαιο που θα εκμεταλλεύεται τις αποταμιεύσεις. Η δε απόδοση σύνταξης θα είναι «στον αέρα», αφού με μια οικονομική κρίση ή με το φαλίρισμα ενός χρηματοπιστωτικού ομίλου χάνονται οι αποταμιεύσεις.

Κριτήριο ψήφου

 

Αρα η «Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας» είναι μια Αρχή κατ' όνομα Εργασίας. Ουσιαστικά, είναι ένα εργαλείο διασφάλισης μιας αγοράς εργασίας, ενιαίας στην ΕΕ όσο μπορεί να γίνει, με βάση τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων, έτσι που να υπηρετείται η διευρυμένη αναπαραγωγή κερδών, να προστατεύονται από κινδύνους που τα υπονομεύουν.

Γι' αυτό και πρέπει να αποτελέσει για τους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα, ένα ακόμη κριτήριο καταδίκης της ΕΕ και των κομμάτων που την υπηρετούν. Αλλωστε, τον «Ευρωπαϊκό Πυλώνα» τον συνυπέγραψαν ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΚΙΝΑΛ. Να συνοδευτεί αυτό με αποφασιστική ενίσχυση του ΚΚΕ, του μοναδικού κόμματος που αντιπαλεύει την ΕΕ μέχρι την αποδέσμευση με εργατική εξουσία, υπερασπιζόμενο τους εργαζόμενους. Και ταυτόχρονα να αποτελέσει ένα ακόμη κίνητρο οργάνωσης στα ταξικά σωματεία, έντασης της ταξικής πάλης κόντρα στο κεφάλαιο και την εξουσία του.

Σ. Λ.

 

 

Ριζοσπάστης    Πέμπτη 16 Μάη 2019