Ανάπτυξη (με φτώχεια) από τα Lidl
Αν ήθελε κάποιος να συνοψίσει σε μια φράση την οικονομική κατάσταση των
ευρωπαϊκών χωρών, θα μπορούσε να πει, σχεδόν δίχως υπερβολή, πως η
ευρωπαϊκή περιφέρεια μετατρέπεται σταδιακά σε περιοχή χαμηλού εργατικού
κόστους, με τους πολίτες να μετατρέπονται σε σκλάβους, προς όφελος
κυρίως των γερμανικών επιχειρήσεων. Όσο κι αν κάτι τέτοιο ακούγεται
τραβηγμένο ή δογματικό, η αλήθεια είναι πως απεικονίζει την
πραγματικότητα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αδήριτης πραγματικότητας συνιστά η αγαπημένη χώρα τής τρόικας, η Πορτογαλία. Η συνέπεια με την οποία οι πορτογαλικές κυβερνήσεις εφάρμοσαν το "πρόγραμμα διάσωσης" έγινε παροιμιώδης: καρατόμησαν χωρίς δεύτερη κουβέντα τις δημόσιες δαπάνες και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, μείωσαν δίχως την παραμικρή αντίρρηση τους μισθούς και τις συντάξεις στο ύψος που τους ζητήθηκε, αύξησαν κατακόρυφα την φορολόγηση των πολιτών, απορρύθμισαν πλήρως την αγορά εργασίας ώστε οι εργοδότες να μπορούν να κάνουν περίπου ό,τι θέλουν, αναμόρφωσαν επί το λίαν αυστηρότερον τους εισπρακτικούς μηχανισμούς δίχως ψευτοτερτίπια προστατευτισμού των ιδιαίτερα αδύναμων και -κυρίως- τήρησαν πιστά το συμφωνημένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων μέσω του οποίου ξεπουλήθηκε το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τής δημόσιας περιουσίας. Όλα έγιναν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Άλλωστε, έτσι εξηγείται και το ότι ο στρυφνός, ξινός και αντιπαθητικός γερμανός υπουργός οικονομικών έσταζε μέλι όποτε μιλούσε για την Πορτογαλία.
Ε, λοιπόν, αφού έφτασαν στο σημείο να εισπράττουν συγχαρητήρια ως κι από τον Σώυμπλε, πάει να πει πως οι πορτογάλοι τα κατάφεραν. Μπορεί να ξεμάτωσαν, όμως το 2014 απαγκιστρώθηκαν από το μνημόνιό τους. Κι όχι μόνο αυτό αλλά πέρυσι τον Φεβρουάριο ξόφλησαν τα χρέη τους προς το ΔΝΤ πριν λήξουν! Με τέτοιες προϋποθέσεις, λοιπόν, είναι απόλυτα λογικό ότι η ανάπτυξη επέστρεψε στην χώρα. Μόνο που...
Μόνο που, τώρα πια, οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις τής Πορτογαλίας είναι γερμανικές! Το φαινόμενο βγάζει μάτια τόσο πολύ ώστε πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές να έχουν αρχίσει να διερωτώνται αν και κατά πόσο αυτή η εξέλιξη αποτελούσε τον απώτερο στόχο τής τρόικας. Παράλληλα, όλο και βαθαίνει η πεποίθηση ότι η κατάληξη της μνημονιακής πορείας της ήταν αρνητική για την χώρα.
Πριν ένα μήνα ακριβώς, το γερμανικό κανάλι WDR παρουσίασε ένα ντοκυμανταίρ διαρκείας 50 λεπτών, με τίτλο "Ο υποδειγματικός μαθητής Πορτογαλία: οι φτωχοί εργαζόμενοι". Σ' αυτό παρουσιάζονται τα πορίσματα μιας έρευνας, σύμφωνα με τα οποία η χώρα βρίσκεται πλέον υπό οικονομική γερμανική κατοχή και, μάλιστα, δίχως προοπτική αποτίναξής της. Το ερώτημα που αιωρείται στην εν λόγω έρευνα είναι απλό: αφού η Πορτογαλία δεν μπόρεσε να αποφύγει τόσο καταστροφικές επιπτώσεις παρ' ότι υπήρξε καλός και υπάκουος μαθητής, μήπως πρέπει να αναθεωρηθεί η άποψη για την αποτελεσματικότητα τέτοιων προγραμμάτων διάσωσης;
Σύμφωνα με το ντοκυμανταίρ, τα δυο τελευταία χρόνια έχουν εγκατασταθεί στην Πορτογαλία πολλές μεγάλες γερμανικές βιομηχανίες (Volkswagen, Bosch κλπ) επειδή εκεί μπορούν να παράγουν τα προϊόντα τους πληρώνοντας μισθούς πείνας, οι οποίοι δεν ξεπερνούν το 25% των γερμανικών μισθών. Στην συνέχεια, αυτά τα προϊόντα μεταφέρονται στην Γερμανία, όπου -φυσικά!- διατίθενται στις ίδιες τιμές που διατίθενται και τα απολύτως ίδια προϊόντα που παράγονται εκεί. Έτσι, οι βιομήχανοι πετυχαίνουν δυο τρυγόνια μ' έναν σμπάρο: αφ' ενός μεν διογκώνουν τα περιθώρια των κερδών τους αφ' ετέρου δε συμπιέζουν τους μισθούς των γερμανών εργατών.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό αυτού που είπαμε στον πρόλογο περί γερμανικής οικονομικής κατοχής, είναι ότι η Πορτογαλία αποκαλείται Lidl-land, η χώρα τής Lidl. Η γνωστή γερμανική επιχείρηση σούπερ-μάρκετ (ίσως η μεγαλύτερη αλυσίδα στον κόσμο με περισσότερα από 10.000 καταστήματα σε 28 χώρες) διαθέτει σήμερα 220 καταστήματα στην Πορτογαλία, συνιστώντας τον μεγαλύτερο εργοδότη στην χώρα. Σύμφωνα με το ντοκυμανταίρ, η Lidl ακολούθησε στην Πορτογαλία μια εξαιρετικά επιθετική πολιτική διαφορισμού τιμών (*), εξουθενώνοντας τις ομοειδείς εγχώριες επιχειρήσεις και οδηγώντας τις είτε στην εξαγορά είτε στο κλείσιμο. Το ντοκυμανταίρ καταγγέλλει την εργοδοτική πολιτική τής Lidl στην Πορτογαλία ως ληστρική, σημειώνει ότι οι περισσότεροι υπάλληλοι της επιχείρησης αρνούνταν να μιλήσουν στους ερευνητές δημοσιογράφους, φοβούμενοι μήπως απολυθούν και αποκαλύπτει ότι, εκτός από μισθούς πείνας, η επιχείρηση έχει επιβάλει στους εργαζόμενους και μια σύμβαση σύμφωνα με την οποία όποιος κάνει το παραμικρό σχόλιο για την επιχείρηση, είτε μέσα στον χώρο δουλειάς είτε έξω απ' αυτόν, θα απολύεται αμέσως δίχως αποζημίωση.
Όμως, το πιο προκλητικό με την Lidl είναι ότι έχει χωρίσει τους εργαζόμενους σε τρεις "έγχρωμες" κατηγορίες, στα χρώματα των οδικών σηματοδοτών: κόκκινοι (όσοι έχουν κάνει βαριά παραπτώματα και είναι προς άμεση απόλυση), πορτοκαλί (όσοι έχουν ελαφρύτερα παραπτώματα και είναι απλώς υποψήφιοι για απόλυση) και πράσινοι. Η κατάταξη γίνεται ανάλογα με το πόσο κλειστό κρατάει καθένας το στόμα του. Για να μπορεί η επιχείρηση να "χρωματίζει" με "ακριβοδίκαιο" τρόπο τους υπαλλήλους της, έχει εγκαταστήσει αναρίθμητες κάμερες σε κάθε χώρο δουλειάς (ακόμη και στα αποδυτήρια, σύμφωνα με μια καταγγελία, κάτι το οποίο έχει ήδη αποδειχθεί πως έκανε στην Γερμανία).
Αλήθεια, ποιός μπορούσε ποτέ να υποψιαστεί πως η θρυλούμενη ανάπτυξη, την οποία εδώ και έξι χρόνια ευαγγελίζονται όλοι οι κυβερνώντες ανεξαρτήτως χρώματος (μπλε, πράσινοι και ροζ), είναι πολύ πιθανό να εισαχθεί τελικά στον τόπο μας από τα Lidl;
---------------------------------------
(*) Πολιτική διαφορισμού τιμών είναι η ελληνική απόδοση του γνωστού όρου dumping, με τον οποίο χαρακτηρίζεται η τακτική μιας επιχείρησης, κατά κανόνα πολυεθνικής, να διαθέτει τα είδη της σε διαφορετικές τιμές από χώρα σε χώρα ενώ δεν είναι σπάνια η υιοθέτηση τέτοιας πολιτικής ακόμη και ανάμεσα στα διάφορα καταστήματα της επιχείρησης στην ίδια χώρα. Εξυπακούεται ότι το dumbing και η επιθετικότητά του έχουν απόλυτη σχέση με την επιδιωκόμενη στάση τής επιχείρησης απέναντι στον κατά τόπους ανταγωνισμό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αδήριτης πραγματικότητας συνιστά η αγαπημένη χώρα τής τρόικας, η Πορτογαλία. Η συνέπεια με την οποία οι πορτογαλικές κυβερνήσεις εφάρμοσαν το "πρόγραμμα διάσωσης" έγινε παροιμιώδης: καρατόμησαν χωρίς δεύτερη κουβέντα τις δημόσιες δαπάνες και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, μείωσαν δίχως την παραμικρή αντίρρηση τους μισθούς και τις συντάξεις στο ύψος που τους ζητήθηκε, αύξησαν κατακόρυφα την φορολόγηση των πολιτών, απορρύθμισαν πλήρως την αγορά εργασίας ώστε οι εργοδότες να μπορούν να κάνουν περίπου ό,τι θέλουν, αναμόρφωσαν επί το λίαν αυστηρότερον τους εισπρακτικούς μηχανισμούς δίχως ψευτοτερτίπια προστατευτισμού των ιδιαίτερα αδύναμων και -κυρίως- τήρησαν πιστά το συμφωνημένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων μέσω του οποίου ξεπουλήθηκε το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τής δημόσιας περιουσίας. Όλα έγιναν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Άλλωστε, έτσι εξηγείται και το ότι ο στρυφνός, ξινός και αντιπαθητικός γερμανός υπουργός οικονομικών έσταζε μέλι όποτε μιλούσε για την Πορτογαλία.
 |
| Οι εγκαταστάσεις της AutoEuropa (Volkswagen) στην Λισαβόνα. Εδώ εργάζονται πάνω από 3.000 άνθρωποι. |
Ε, λοιπόν, αφού έφτασαν στο σημείο να εισπράττουν συγχαρητήρια ως κι από τον Σώυμπλε, πάει να πει πως οι πορτογάλοι τα κατάφεραν. Μπορεί να ξεμάτωσαν, όμως το 2014 απαγκιστρώθηκαν από το μνημόνιό τους. Κι όχι μόνο αυτό αλλά πέρυσι τον Φεβρουάριο ξόφλησαν τα χρέη τους προς το ΔΝΤ πριν λήξουν! Με τέτοιες προϋποθέσεις, λοιπόν, είναι απόλυτα λογικό ότι η ανάπτυξη επέστρεψε στην χώρα. Μόνο που...
Μόνο που, τώρα πια, οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις τής Πορτογαλίας είναι γερμανικές! Το φαινόμενο βγάζει μάτια τόσο πολύ ώστε πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές να έχουν αρχίσει να διερωτώνται αν και κατά πόσο αυτή η εξέλιξη αποτελούσε τον απώτερο στόχο τής τρόικας. Παράλληλα, όλο και βαθαίνει η πεποίθηση ότι η κατάληξη της μνημονιακής πορείας της ήταν αρνητική για την χώρα.
Πριν ένα μήνα ακριβώς, το γερμανικό κανάλι WDR παρουσίασε ένα ντοκυμανταίρ διαρκείας 50 λεπτών, με τίτλο "Ο υποδειγματικός μαθητής Πορτογαλία: οι φτωχοί εργαζόμενοι". Σ' αυτό παρουσιάζονται τα πορίσματα μιας έρευνας, σύμφωνα με τα οποία η χώρα βρίσκεται πλέον υπό οικονομική γερμανική κατοχή και, μάλιστα, δίχως προοπτική αποτίναξής της. Το ερώτημα που αιωρείται στην εν λόγω έρευνα είναι απλό: αφού η Πορτογαλία δεν μπόρεσε να αποφύγει τόσο καταστροφικές επιπτώσεις παρ' ότι υπήρξε καλός και υπάκουος μαθητής, μήπως πρέπει να αναθεωρηθεί η άποψη για την αποτελεσματικότητα τέτοιων προγραμμάτων διάσωσης;
Σύμφωνα με το ντοκυμανταίρ, τα δυο τελευταία χρόνια έχουν εγκατασταθεί στην Πορτογαλία πολλές μεγάλες γερμανικές βιομηχανίες (Volkswagen, Bosch κλπ) επειδή εκεί μπορούν να παράγουν τα προϊόντα τους πληρώνοντας μισθούς πείνας, οι οποίοι δεν ξεπερνούν το 25% των γερμανικών μισθών. Στην συνέχεια, αυτά τα προϊόντα μεταφέρονται στην Γερμανία, όπου -φυσικά!- διατίθενται στις ίδιες τιμές που διατίθενται και τα απολύτως ίδια προϊόντα που παράγονται εκεί. Έτσι, οι βιομήχανοι πετυχαίνουν δυο τρυγόνια μ' έναν σμπάρο: αφ' ενός μεν διογκώνουν τα περιθώρια των κερδών τους αφ' ετέρου δε συμπιέζουν τους μισθούς των γερμανών εργατών.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό αυτού που είπαμε στον πρόλογο περί γερμανικής οικονομικής κατοχής, είναι ότι η Πορτογαλία αποκαλείται Lidl-land, η χώρα τής Lidl. Η γνωστή γερμανική επιχείρηση σούπερ-μάρκετ (ίσως η μεγαλύτερη αλυσίδα στον κόσμο με περισσότερα από 10.000 καταστήματα σε 28 χώρες) διαθέτει σήμερα 220 καταστήματα στην Πορτογαλία, συνιστώντας τον μεγαλύτερο εργοδότη στην χώρα. Σύμφωνα με το ντοκυμανταίρ, η Lidl ακολούθησε στην Πορτογαλία μια εξαιρετικά επιθετική πολιτική διαφορισμού τιμών (*), εξουθενώνοντας τις ομοειδείς εγχώριες επιχειρήσεις και οδηγώντας τις είτε στην εξαγορά είτε στο κλείσιμο. Το ντοκυμανταίρ καταγγέλλει την εργοδοτική πολιτική τής Lidl στην Πορτογαλία ως ληστρική, σημειώνει ότι οι περισσότεροι υπάλληλοι της επιχείρησης αρνούνταν να μιλήσουν στους ερευνητές δημοσιογράφους, φοβούμενοι μήπως απολυθούν και αποκαλύπτει ότι, εκτός από μισθούς πείνας, η επιχείρηση έχει επιβάλει στους εργαζόμενους και μια σύμβαση σύμφωνα με την οποία όποιος κάνει το παραμικρό σχόλιο για την επιχείρηση, είτε μέσα στον χώρο δουλειάς είτε έξω απ' αυτόν, θα απολύεται αμέσως δίχως αποζημίωση.
 |
| Μια από τις πέντε εγκαταστάσεις της Bosch στην Πορτογαλία. Η εταιρεία απασχολεί 3.800 εργαζόμενους σε όλη την χώρα. |
Όμως, το πιο προκλητικό με την Lidl είναι ότι έχει χωρίσει τους εργαζόμενους σε τρεις "έγχρωμες" κατηγορίες, στα χρώματα των οδικών σηματοδοτών: κόκκινοι (όσοι έχουν κάνει βαριά παραπτώματα και είναι προς άμεση απόλυση), πορτοκαλί (όσοι έχουν ελαφρύτερα παραπτώματα και είναι απλώς υποψήφιοι για απόλυση) και πράσινοι. Η κατάταξη γίνεται ανάλογα με το πόσο κλειστό κρατάει καθένας το στόμα του. Για να μπορεί η επιχείρηση να "χρωματίζει" με "ακριβοδίκαιο" τρόπο τους υπαλλήλους της, έχει εγκαταστήσει αναρίθμητες κάμερες σε κάθε χώρο δουλειάς (ακόμη και στα αποδυτήρια, σύμφωνα με μια καταγγελία, κάτι το οποίο έχει ήδη αποδειχθεί πως έκανε στην Γερμανία).
Αλήθεια, ποιός μπορούσε ποτέ να υποψιαστεί πως η θρυλούμενη ανάπτυξη, την οποία εδώ και έξι χρόνια ευαγγελίζονται όλοι οι κυβερνώντες ανεξαρτήτως χρώματος (μπλε, πράσινοι και ροζ), είναι πολύ πιθανό να εισαχθεί τελικά στον τόπο μας από τα Lidl;
---------------------------------------
(*) Πολιτική διαφορισμού τιμών είναι η ελληνική απόδοση του γνωστού όρου dumping, με τον οποίο χαρακτηρίζεται η τακτική μιας επιχείρησης, κατά κανόνα πολυεθνικής, να διαθέτει τα είδη της σε διαφορετικές τιμές από χώρα σε χώρα ενώ δεν είναι σπάνια η υιοθέτηση τέτοιας πολιτικής ακόμη και ανάμεσα στα διάφορα καταστήματα της επιχείρησης στην ίδια χώρα. Εξυπακούεται ότι το dumbing και η επιθετικότητά του έχουν απόλυτη σχέση με την επιδιωκόμενη στάση τής επιχείρησης απέναντι στον κατά τόπους ανταγωνισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου