Για τις ανάγκες των παιδιών όλου του κόσμου

 

Παιδιά στη Σοβιετικής Ένωσης

Τα απανωτά και αποτρόπαια γεγονότα που αφορούν σε περιστατικά παιδικής κακοποίησης και έρχονται το τελευταίο διάστημα στο φως της δημοσιότητας είναι συγκλονιστικά, αλλά και ταυτόχρονα αποκαλυπτικά της διαχρονικής πολιτικής όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων.

Κοινό παρονομαστή έχουν την αποποίηση της ευθύνης του κράτους στο κρίσιμο ζήτημα της παιδικής προστασίας. Μόνο το τελευταίο διάστημα είδαμε καταγγελίες για κακοποίηση σε δομές φιλοξενίας παιδιών, παιδιά που ζούσαν με τις οικογένειές τους, ενώ ήταν σε κίνδυνο, και την ίδια στιγμή ακούσαμε επιχειρηματίες του χώρου να απειλούν με λουκέτο στις δομές τους και πέταγμα των παιδιών στον δρόμο.

Πουθενά, όμως, δεν είδαμε τα απαραίτητα εκείνα μέτρα που θα εξασφάλιζαν με ουσιαστικό τρόπο την παιδική προστασία. Αντ' αυτού, η κυβερνητική πολιτική, σε απόλυτη συνέχεια των επιλογών του κράτους, συνιστά το χρονικό ενός «προαναγγελθέντος θανάτου» για την προστασία των παιδιών.

* * *

Με πρόσχημα την «αποϊδρυματοποίηση» διαχρονικά προωθείται η απαξίωση των δημόσιων δομών φιλοξενίας και την ίδια στιγμή δίνεται η δυνατότητα σε κάθε είδους ιδιώτες (ΜΚΟ, επιχειρηματίες, φιλανθρωπικά σωματεία, εκκλησιαστικοί φορείς) να λειτουργούν έναν μεγάλο αριθμό από Μονάδες Παιδικής Προστασίας, ενώ πάνω από 70 παιδιά αυτή τη στιγμή παραμένουν στα παιδιατρικά νοσοκομεία, χωρίς να είναι άρρωστα, περιμένοντας μια θέση σε δομή ή στην κατάλληλη οικογένεια.

Η αποποίηση της ευθύνης του κράτους στον τομέα αυτόν κορυφώνεται με τον θεσμό της επαγγελματικής αναδοχής, μιας πρακτικής που εκμισθώνει «γονείς» ώστε να δέχονται επί 24ώρου βάσεως ακόμα και 5 παιδιά στο σπίτι τους, μιας πρακτικής που η διεθνής εμπειρία από την εφαρμογή της δείχνει ότι μόνο προς το συμφέρον των παιδιών δεν λειτουργεί.

Επιπλέον, με ευθύνη όλων των έως τώρα κυβερνήσεων, έχει αποδεκατιστεί το προσωπικό στις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων και των Περιφερειών, οι οποίες, ανάμεσα στα άλλα, έχουν στην ευθύνη τους τον έλεγχο των καταγγελιών για παραμέληση, κακοποίηση, επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης παιδιών, την προετοιμασία των γονιών για την τεκνοθεσία και την αναδοχή, τη διαχείριση των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων και τον έλεγχο των Μονάδων Παιδικής Προστασίας. Καθήκοντα που αφορούν αποφάσεις καθοριστικές για τη ζωή παιδιών και οικογενειών και απαιτούν αρκετό χρόνο κοινωνικής έρευνας για να διεκπεραιωθούν με τον καλύτερο τρόπο.

* * *

Αυτό που αναδύεται με κάθε τρόπο είναι ότι παρά τις επικλήσεις της ΝΔ στο «επιτελικό κράτος» που εξασφαλίζει την «ανάπτυξη για όλους» και του ΣΥΡΙΖΑ στο «κράτος δικαίου και κοινωνικής δικαιοσύνης», το αστικό κράτος - όποια κι αν είναι η κυβέρνηση - δεν μπορεί και δεν θέλει να εξασφαλίσει τα διακηρυγμένα δικαιώματα καθολικά σε όλα τα παιδιά. Δεν μπορεί και δεν θέλει να αντιμετωπίσει τις αιτίες που γεννούν και αναπαράγουν τέτοια φαινόμενα. Και αυτό φαίνεται όχι μόνο από τη φτώχεια και τις κοινωνικές παθογένειες που αναπαράγονται, καθώς είναι εγγενείς της δομής και λειτουργίας του, όχι μόνο από την ατομική ευθύνη που αποθεώνεται αφήνοντας τους γονείς μόνους τους να αναθρέψουν τα παιδιά τους ανάλογα με τις δυνατότητές τους, αλλά και από το γεγονός ότι κυριαρχεί η παντελής έλλειψη κρατικού σχεδίου σε επίπεδο πρόληψης για την παιδική προστασία σε επίπεδο σχολείου και γειτονιάς.

Οι τελευταίες εξελίξεις κάνουν ακόμα πιο επίκαιρη τη θέση του ΚΚΕ για ανάπτυξη ενός ενιαίου φορέα παιδικής προστασίας, με αποκλειστική ευθύνη του κράτους, με ανάπτυξη σύγχρονων δημόσιων δομών βραχύχρονης φιλοξενίας, για όσα παιδιά χρειάζεται να τοποθετηθούν σε δομή, μαζί με την ουσιαστική στήριξη και προώθηση των θεσμών της τεκνοθεσίας και αναδοχής.

* * *

Ο λαός μας σε αγωνιστική συμπόρευση με το ΚΚΕ χρειάζεται να απαιτήσει την πλήρη στελέχωση όλων των δημόσιων υπηρεσιών που εμπλέκονται στο θέμα της παιδικής προστασίας: Κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων, των Περιφερειών, των νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας, την ανάπτυξη σε κάθε σχολική μονάδα υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής στήριξης. Να απαιτήσει την κατάργηση των μονάδων του ιδιωτικού τομέα ή, για όσες από αυτές πληρούν τις προϋποθέσεις, να ενταχθούν στον ενιαίο φορέα, του θεσμού του επαγγελματία αναδόχου που επαγγελματοποιεί τη γονική σχέση.

Η κοινωνική παιδική προστασία πρέπει στο επίκεντρο να έχει το πραγματικό συμφέρον για το απροστάτευτο παιδί, για την ομαλή ψυχοσωματική και κοινωνική του ανάπτυξη. Αποτελεί κρίσιμης σημασίας ζήτημα ιδιαίτερα στην περίπτωση παιδιών που έχουν βιώσει απώλεια, κακοποίηση, εγκατάλειψη ή άλλες δυσάρεστες καταστάσεις και για τα οποία παιδιά η μέριμνα του κράτους θα πρέπει να είναι ακόμα πιο ουσιαστική, να βασίζεται στην επιστημονική και κοινωνική στήριξη και να γίνεται με τις πιο αυστηρές προδιαγραφές.

Ευθύνη που ξεκινάει από την πρόληψη του φαινομένου, τη στήριξη των οικογενειών με κάθε τρόπο. Βασικό ρόλο σε αυτό έχει ένα καλά οργανωμένο Πρωτοβάθμιο Σύστημα Υγείας, με κορμό το Κέντρο Υγείας, που οφείλει να έχει την πλήρη εικόνα του πληθυσμού αναφοράς, ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα οι οικογένειες και τα παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο στο επίπεδο της κοινότητας. Με τον οικογενειακό προγραμματισμό και τη στήριξη των οικογενειών σε κρίση, ώστε να περιορίζονται οι παθογένειες.

* * *

Κανείς να μη δεχθεί ως «κανονικότητα» ένα παιδί να πεινάει, να δουλεύει, να μην πηγαίνει σχολείο, να κακοποιείται, να μη συμβιβαστεί με τη σήψη της σημερινής εκμεταλλευτικής κοινωνίας, που αφήνει τα ευάλωτα παιδιά απροστάτευτα στα χέρια των ιδιωτών και των διαφόρων «Κιβωτών του Τρόμου».

(Αναδημοσιεύεται από «Το Ποντίκι»)

Βούλα ΠΟΛΙΤΗ
Ψυχολόγος, μέλος του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ του ΚΚΕ

 

Ριζοσπάστης