Πέμπτη 11 Απριλίου 2024

Συνένοχοι και στο πρόβλημα της στέγης για τον λαό

 

RIZOSPASTIS

«Φύκια για μεταξωτές κορδέλες» πουλάει η σοσιαλδημοκρατία με αφορμή το οξυμένο στεγαστικό πρόβλημα και τα πανάκριβα ενοίκια. Στην πράξη, οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ για τη λεγόμενη «κοινωνική κατοικία» όχι μόνο δεν διαφέρουν από αυτά που ήδη υλοποιεί η κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά της προσφέρουν και «προοδευτικό» άλλοθι στη διαχείριση του προβλήματος της στέγης που οξύνεται.

Για την Ιστορία, θυμίζουμε ότι ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ), που τα προηγούμενα χρόνια συνέβαλε ως έναν βαθμό στο να αυξηθεί η ιδιοκατοίκηση στα φτωχότερα εργατικά στρώματα, με κονδύλια που προέρχονταν βέβαια από τις εισφορές των εργαζομένων, καταργήθηκε με απόφαση της κυβέρνησης Παπαδήμου, στην οποία συμμετείχαν το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και ο ακροδεξιός ΛΑ.Ο.Σ., υλοποιώντας το 2ο μνημόνιο, το οποίο υπερψήφισαν και τα τρία αυτά κόμματα.

Αφού λοιπόν κατάργησαν τον ΟΕΚ, αφού χαντάκωσαν τον λαό με τον ΕΝΦΙΑ και τους άλλους «πράσινους» φόρους, αφού έσφιξαν τη θηλιά των πλειστηριασμών σε εκατομμύρια λαϊκά νοικοκυριά για να σώσουν τις τράπεζες από τα «κόκκινα» δάνεια, αφού κατάντησαν φιλοδωρήματα τα μεροκάματα, με αποτέλεσμα το 60% του μισθού κατά μέσο όρο να πηγαίνει στα πανάκριβα ενοίκια, έρχονται τώρα τα κόμματα του κεφαλαίου να διαφημίσουν το ...ενδιαφέρον τους για τη λαϊκή στέγη! Η υποκρισία και η κοροϊδία ξεχειλίζουν από τα μπατζάκια τους.

* * *

Τι προτείνει, για παράδειγμα, το ΠΑΣΟΚ, που διοργάνωσε πρόσφατα και σχετική εκδήλωση; Καταρχάς, την αξιοποίηση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης για τη δημιουργία μιας «δεξαμενής κοινωνικών κατοικιών». Σε αυτήν τη «δεξαμενή» τσουβαλιάζονται δημόσια κτίρια, νεόδμητες ή ανακατασκευασμένες οικοδομές, αξιοποίηση ιδιόκτητων κατοικιών με φορολογικά κίνητρα και επιδοτήσεις ενεργειακής αναβάθμισης, προκειμένου οι ιδιοκτήτες τους να τα προσφέρουν με σχετικά πιο προσιτά ενοίκια σε συγκεκριμένες κατηγορίες ενοικιαστών, ειδικά εκεί όπου το κεφάλαιο χρειάζεται διευκολύνσεις για να προσελκύσει εργατικό και επιστημονικό δυναμικό.

Ούτε το ΠΑΣΟΚ ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει παραπλήσιες προτάσεις, ανακαλύπτουν τον τροχό στο ζήτημα της στέγης. Προγράμματα «κοινωνικής κατοικίας» υλοποιούνται σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ και περιλαμβάνουν μια ποικιλία σπιτιών, κρατικής και ιδιωτικής ιδιοκτησίας, ή ακόμα και συνεταιριστικής μορφής, για τα οποία το κράτος επιδοτεί το ενοίκιο, προκειμένου να προσφέρουν στέγη στα πιο εξαθλιωμένα λαϊκά στρώματα. Ο μέσος όρος των αποθεμάτων «κοινωνικής κατοικίας» στην ΕΕ υπολογίζεται σε 7,5% - 9% επί του συνόλου και τα σχετικά προγράμματα εντάσσονται στην «παλέτα» για τη διαχείριση της φτώχειας στις πιο ακραίες μορφές.

Στην ίδια ακριβώς κατεύθυνση κινείται και η κυβέρνηση της ΝΔ: Μέσω ΣΔΙΤ, χρηματοδοτεί την κατασκευή - ανακαίνιση ενός μικρού αριθμού κατοικιών, για τα πιο εξαθλιωμένα νοικοκυριά. Εχει ήδη εντάξει σε πρόγραμμα «κοινωνικής στέγασης για τις πιο ευάλωτες ομάδες» τους δήμους Αθήνας - Θεσσαλονίκης, χρηματοδοτώντας την ανακαίνιση συνολικά 100 διαμερισμάτων. Υλοποιεί επίσης διάφορα προγράμματα, αξιοποιώντας κονδύλια του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, που πληρώνει από την τσέπη του ο λαός και σε καμιά περίπτωση δεν λύνουν το πρόβλημα της ακριβής και δυσεύρετης στέγης.

* * *

Επειδή λοιπόν οι προτάσεις δεξιών, κεντροδεξιών, «νεοφιλελεύθερων» και σοσιαλδημοκρατών μοιάζουν σαν σταγόνες νερού, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάνε «περισσότερα κονδύλια» από τα ευρωπαϊκά ταμεία για να στηρίξουν τάχα τα λαϊκά νοικοκυριά. Φέρνουν μάλιστα ως παράδειγμα τις «προοδευτικές» κυβερνήσεις της Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Τι συμβαίνει όμως πραγματικά σ' αυτές τις χώρες; Στην περίπτωση της Πορτογαλίας, όπου μέχρι πρόσφατα κυβερνούσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα, η «δημόσια» στέγαση στη χώρα αντιπροσωπεύει χονδρικά το 2% του αποθέματος κατοικιών.

Τα προηγούμενα χρόνια, το στεγαστικό πρόβλημα επιδεινώθηκε κι άλλο. Οι τιμές για τα ενοίκια αυξήθηκαν κατακόρυφα (έως και 157% μεταξύ 2020 και 2021), ενώ εκτοξεύτηκαν και τα επιτόκια για στεγαστικά δάνεια... Τον περασμένο Σεπτέμβρη οι Πορτογάλοι βγήκαν μαζικά στους δρόμους, διαμαρτυρόμενοι για την εκτόξευση των ενοικίων. Σύμφωνα με ανταπόκριση του «Euronews», «...η Πορτογαλία είναι μια από τις φτωχότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, με περισσότερους από τους μισούς εργαζόμενους να έχουν μισθούς κάτω των 1.000 ευρώ τον μήνα».

Πώς «απάντησε» η προοδευτική κυβέρνηση στην έξαρση του προβλήματος της στέγης; Υποσχέθηκε 26.000 νέες «κοινωνικές κατοικίες» μέχρι το 2026 με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής κενών ιδιωτικών ακινήτων σε «κοινωνικές κατοικίες».

Αλλά και στην Ισπανία του σοσιαλδημοκράτη Σάντσεθ, το απόθεμα των λεγόμενων «κοινωνικών κατοικιών» υπολογίζεται σε 1% - 3% επί του συνόλου. Οι 290.000 υπάρχουσες «κοινωνικές κατοικίες» προβλέπεται να αυξηθούν στις 340.000. Συγκεκριμένα, η ισπανική κυβέρνηση μελετά το ενδεχόμενο να εκμεταλλευτεί τη «bad bank» SAREB (δημιούργημα της προηγούμενης κυβέρνησης του «δεξιού» Λαϊκού Κόμματος) και να πουλήσει 21.000 κατασχεμένες κατοικίες αυτής της τράπεζας σε δήμους και αυτόνομες κοινότητες.

Επιπλέον, σχεδιάζονται η «κοινωνική ενοικίαση» για 14.000 κατοικίες και η κατασκευή 15.000 δημόσιων κατοικιών σε εκτάσεις που ήταν ιδιοκτησία της SAREB. Δηλαδή τα κατασχεμένα σπίτια και ακίνητα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, που τα έχουν «παρκάρει» στην «bad bank» για να απαλλαγούν οι τραπεζικοί όμιλοι από τα «κόκκινα» δάνεια, θα τα αξιοποιήσουν ως «κοινωνική στέγη» για τα φτωχότερα λαϊκά νοικοκυριά.

* * *

Το ΠΑΣΟΚ προτείνει επίσης την αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου (π.χ. ακίνητα που μένουν κενά λόγω κλεισίματος κρατικών υπηρεσιών) και ζητάει να δοθούν τα «παρκαρισμένα» στη ΔΥΠΑ αποθεματικά του καταργημένου ΟΕΚ, ύψους 1,5 δισ. ευρώ από τις τσέπες των εργαζομένων, ως «προίκα» στους κατασκευαστικούς ομίλους για να προωθηθούν τα προγράμματα στέγασης και τα διάφορα «πράσινα» πρότζεκτ.

Για να γίνουν αντιληπτά τα συμφέροντα που συνωστίζονται πίσω από τέτοιες προτάσεις, να σημειωθεί ότι οι εκπρόσωποι των servicers ήδη από τον περασμένο Φλεβάρη είχαν προτείνει στην κυβέρνηση της ΝΔ να δοθεί η δυνατότητα ένταξης εταιρειών REOCOs (που έχουν συστήσει οι servicers) σε προγράμματα επιδότησης ανακαίνισης ακινήτων, τα οποία έχουν αγοραστεί σε πλειστηριασμό, καθώς και σε προγράμματα ανάπτυξης οικιστικών ακινήτων σε συγκεκριμένες περιοχές. Οπως ζητούσαν και την επιδότηση ενοικίου σε REOCOs για οικιστικά ακίνητα που έχουν αγοραστεί σε πλειστηριασμό με αξία α' προσφοράς κάτω των 150.000 ευρώ.

* * *

Είναι φανερό στην Ελλάδα και σε όλη την ΕΕ ότι το κράτος διαχειρίζεται το οξυμένο πρόβλημα της στέγης προς όφελος των μεγαλοκατασκευαστικών επιχειρήσεων, των τραπεζών και των εταιρειών real estate, σε βάρος των αναγκών του λαού, τις οποίες συνθλίβει. Ο εφιάλτης της στέγης για εκατομμύρια λαϊκά νοικοκυριά δεν προέκυψε από το «πουθενά». Η κατοικία είναι εμπόρευμα και οι αιτίες για την άνοδο των τιμών βρίσκονται στους νόμους της αγοράς, με επιχειρηματικούς ομίλους, εγχώριους και ξένους, να αγοράζουν και να συγκεντρώνουν στην ιδιοκτησία τους μεγάλο αριθμό ακινήτων για να τα αξιοποιήσουν με σκοπό το κέρδος.

Οι τιμές των ακινήτων και των ενοικίων πήραν την ανιούσα με την προώθηση των προγραμμάτων ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης», για την οποία υπερθεματίζουν το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας ψηφίσει μαζί με τη ΝΔ στο Ευρωκοινοβούλιο τη στρατηγική του «Fit for 55», που προβλέπει νέα χαράτσια και στη λαϊκή κατοικία. Συνέπεια όλων αυτών είναι και το γεγονός ότι η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα κατρακύλησε από 84% το 2005 σε 73% σήμερα, ενώ τα ενοίκια έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 35% από το 2017, ως επακόλουθο και της μετατροπής μεγάλων αστικών κέντρων σε «τουριστοπόλεις», όπου ακμάζει η βραχυχρόνια μίσθωση.

Διέξοδος για τον λαό και στο τεράστιο πρόβλημα της στέγης δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σύγκρουση με την πολιτική της ΕΕ, των κυβερνήσεων και των κομμάτων της, με τη στρατηγική της «πράσινης μετάβασης» και την πολιτική διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων. Μπροστά στις ευρωεκλογές, η σύγκρουση αυτή περνάει μέσα κι από την κάλπη, με την καταδίκη των κομμάτων της ΕΕ και την ακόμα μεγαλύτερη ενίσχυση του ΚΚΕ, που παλεύει ενάντια στην πολιτική της στέγης - εμπόρευμα, για σύγχρονη και φτηνή κατοικία, ενάντια στους πλειστηριασμούς και στα χαράτσια.

 

Ριζοσπάστης 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου